Even tot rust komen
Vzw Oranjehuis, is een vaste waarde in het sociaal werkveld van Kortrijk. Deze vzw wil jongeren en hun leefomgeving ondersteunen om blijvende positieve veranderingen te brengen in problematische situaties zowel thuis, op school, op het werk, in de vrije tijd als in de buurt. De organisatie heeft de hoeve in 2005 kunnen kopen dankzij steun van privépersonen, de Vlaamse Gemeenschap, de Stad Kortrijk en de Provincie West-Vlaanderen. ‘Vzw Oranjehuis was op dat moment op zoek naar een plek waar kwetsbare jongeren en gezinnen met hun handen konden bezig zijn en dan liefst in de landbouw.'
'Onze gunstige ligging, pal naast het centrum van Heule en niet te ver van Kortrijk, biedt kansen om mensen uit de buurt te betrekken in ons duurzaam verhaal,' vertelt Katleen Vandamme als bezielster van het initiatief. 'Na een tiental jaren leegstand konden we de historische hoeve met fundamenten uit de 11de eeuw in haar oude glorie herstellen en nu vervult ze opnieuw de sleutelrol die ze doorheen haar hele geschiedenis heeft opgenomen.'
'Elke ochtend, ’s middags en ‘s avonds maken we een cirkel met alle mensen die als vrijwilliger of voor een opleiding naar de hoeve komen,' zegt Katleen. 'In onze aanpak staan gelijkwaardigheid en respect centraal en daarom kozen we voor die cirkel: iedereen staat op de eerste rij en wordt "deel-gever" aan het project van de dag.'
Elke week komen er jongeren naar de boerderij, die op heel verschillende manieren ingeschakeld worden in het buitenleven en –werk. Er is een houtatelier, metaalatelier, bakkerij, een kaasmakerij en de landbouwactiviteiten. Sommige jongeren komen uit een problematische opvoedingssituatie, andere zitten in een time-outproject en nog andere hebben een fysieke of mentale beperking. De Heerlijkheid van Heule geeft de jongeren zo de kans even tot rust te komen, wat te werken, wat bij te leren en zo weer sterker op de benen te staan.
Katleen Vandamme: 'We werken mét de natuur, in plaats van ertegen te vechten. Zo is het er hier al eeuwen aan toe gegaan.'
Werken met de natuur
'Als het over het landbouwgedeelte gaat, willen we zoveel mogelijk de principes van de agro-ecologie toepassen,' vervolgt Katleen. 'We werken mét de natuur, in plaats van ertegen te vechten. Zo is het er hier al eeuwen aan toe gegaan. Dieren, teelten en vrije natuur vormen één geheel, hoewel we op vandaag ingesloten worden door de dorpskern, fabrieken, wegen. Ondanks dit gegeven, vormt de site nog een geheel dat leeft.'
De landbouw is het kloppende hart van de Heerlijkheid van Heule. De boerderij is bio-gecertificeerd, maar ze houden er van de term "ecologisch". Door bijvoorbeeld een goede balans te creëren tussen het aantal dieren (het West-Vlaamse rode rund en de Izegemse koekoek die zijn eigen eieren uitbroedt tot kuikens) en de beschikbare oppervlakte, maar ook door de passende teelten te houden op de zanderige akkers, het gebruik van bokashi (goed gefermenteerd organisch materiaal) in onder andere de opslag van onze mest en onze composthoop, het zoeken naar plastiekvrije oplossingen in de landbouw, het verminderen van fossiele brandstoffen …
'We versterken de gemeenschap én geven deze historische plaats terug een sleutelrol in het sociale leven van de regio. Wat je aandacht geeft, groeit!'
De gemeenschap versterken
'Een deel van het geproduceerde voedsel, gaat naar de keuken,' geeft Katleen aan. 'Hiermee bereiden we de maaltijden voor de gezinnen die ’s avonds op de boerderij komen, en maken we voor groepen, die het vragen, buffetmaaltijden met de seizoenproducten van dat moment. Dit is het in de regio befaamde "broodje boerderij".'
Het onderhoud en restauratie van de historische site doen ze er ook zelf. En naast dit alles, trekken ze ook de buurt binnen. Hiervoor steken ze jaarlijks een aantal evenementen ineen, zoals "Je feu l’amour ", de Urban Walk (in samenwerking met de Seuns) en een reuzenpicknick in de wei op de laatste woensdag van het schooljaar. 'Met een team van 350 mensen, allemaal vrijwilligers die elk één, of meerdere keren de handen uit de mouwen steken op de hoeve, geloven we dat we de gemeenschap versterken, kansen bieden aan jongeren en gezinnen én deze historische plaats terug een sleutelrol geven in het sociale leven van de regio. Wat je aandacht geeft, groeit!'
