Een Nieuwe Stem voor Eerlijke Handel
In 2023 nam Bianca De Wolf, coördinator van Faire Gemeente en initiator van het Youth Ambassadors Programma (YAP), deel aan de International Fair Trade Towns Conferentie in Zwitserland. Daar viel haar op dat er nauwelijks jongeren aanwezig waren: velen spraken over jongeren maar weinig mét hen. Terwijl ze terugreisde, besefte ze: dit kan en moet anders.
Om de beweging rond Faire Gemeente te verjongen, startte Bianca een plan dat ze voorlegde aan de partners van de werking: Rikolto, Oxfam België, Fairtrade Belgium en 11.11.11. Zij waren meteen enthousiast, want ook zij merkten dat jongeren moeilijk te bereiken zijn binnen hun vrijwilligerswerkingen. Zo werd het Youth Ambassadors Programma geboren: een initiatief om jonge mensen actief te betrekken bij eerlijke handel en hun Faire Gemeente en hen een stem te geven in de beweging.
De voorbereiding
Na de goedkeuring van het project kon het echte werk beginnen. Bianca deed samen met haar nieuwe collega Hannah enkele oproepen bij jongerenorganisaties en partners. Al snel selecteerden ze een leuke groep enthousiaste jongeren om deel te nemen aan het programma.
Het Kick-off weekend in Gent was het ideale startschot om elkaar en het programma beter te leren kennen. Tijdens dit weekend maakten de deelnemers niet alleen kennis met de waarden en doelen van Faire Gemeente en Fairtrade, maar leerden ze ook over lokale duurzame voeding en fair fashion. Het was een mooie start van wat een spannende reis zou worden in de wereld van eerlijke handel, met Zuid-Afrika als bestemming.
De jongeren doken samen in belangrijke thema’s zoals dekolonisatie en het leven en werken in Zuid-Afrika. Daarnaast verdiepten ze zich verder in onderwerpen als racisme, klimaat(on)rechtvaardigheid, eerlijke handel en gender, waardoor ze niet alleen hun kennis vergrootten, maar zich ook sterker verbonden voelden met de thema’s.
Van Theorie naar Praktijk: De Reis naar Zuid-Afrika
In september vond het hoogtepunt van het programma plaats: de praktijksafari naar Zuid-Afrika. Met een rugzak vol kennis trokken de jongeren er heen en kregen ze de kans om de opgedane theorie in de praktijk te ervaren. Tijdens de safari bezochten ze Fairtrade-gecertificeerde boerderijen en een agro-ecologische boerderij, waar ze meer leerden over duurzame landbouwtechnieken. Ze maakten ook kennis met Women on Farms, een organisatie die strijdt voor de rechten van vrouwen op boerderijen en Hope for Youth, een organisatie die jongeren in de townships ondersteunt.
“We zagen het grote verschil tussen fairtrade-gecertificeerde en niet-fairtrade gecertificeerde bedrijven: die ene euro die je hier meer betaalt voor een fairtradeproduct, heeft een grote invloed op het leven daar.” - Yasmine (Youth Ambassador)
Daarnaast namen de jongeren deel aan de International Fair Trade Towns Conferentie, die deze keer plaatvond in Zuid-Afrika, waar twee van de Youth Ambassadors als spreker optraden. Hun betrokkenheid en verhaal inspireerden deelnemers uit andere landen, die aangaven dat ze, net als Vlaanderen, een delegatie jongeren wilden sturen naar toekomstige edities van de conferentie.
Ook de jongeren raakten erg geïnspireerd. Sommigen waren in het begin sceptisch over Fairtrade, anderen wisten er nog niet veel van, maar de praktijksafari opende hun ogen en verruimde hun blik. Ze kregen een beter beeld van de werkelijke impact die Fairtrade maakt, zowel voor producenten in het Globale Zuiden als voor de lokale gemeenschappen. Deze ervaring versterkte hun betrokkenheid en overtuiging, waardoor ze nu vol overtuiging de boodschap van eerlijke handel verspreiden en anderen inspireren om bewuste en duurzame keuzes te maken.
EERLIJKE HANDEL VERSPREIDEN
Na de praktijksafari in Zuid-Afrika organiseerden de jongeren elk een returnactiviteit waarmee ze het bewustzijn over eerlijke handel bij leeftijdsgenoten vergrootten. Het delen van hun eigen ervaring en verhalen tijdens deze activiteit inspireerde anderen en gaf de jongeren de kans om een bredere impact te hebben binnen hun eigen leefomgeving.
“Mijn reis bracht niet alleen inzichten in eerlijke handel, maar ook een diepere bewustwording van de manier waarop we kijken naar het Globale Zuiden.” – Patricia (Youth Ambassador)
Zo bundelden Amélia en Marjolein de krachten met Gent Fairtrade om de avond Voices of Fairtrade te organiseren. Tijdens dit evenement deelden Janine Vermeulen, werkzaam op een Fairtrade-wijnboerderij in Zuid-Afrika, Koen Van Troos van Fairtrade Belgium en Wim Melis van Oxfam Fair Trade hun kennis en ervaringen. Ze namen het publiek mee in inspirerende verhalen en praktijkvoorbeelden, die het belang en de impact van eerlijke handel benadrukten.
Louis, de jongste Youth Ambassador, organiseerde dan weer samen met de Zuid-Afrikaanse Janine een presentatie voor zijn medeleiding bij de scouts over de impact van Fairtradeproducten in de jeugdbeweging. De sessie had direct resultaat: de leiding besloot vanaf dat moment Fairtradechocolade en -choco aan te schaffen voor hun weekends en kampen.
Na afloop wilden de deelnemers van alle returnactiviteiten meer duurzame keuzes maken en toonden ze interesse in de werking en de impact van Fairtrade en het Youth Ambassadors Programma. Dankzij de inzet van de Youth Ambassadors werd eerlijke handel op een toegankelijke en inspirerende manier onder de aandacht gebracht bij meer dan 100 leeftijdsgenoten.
Youth Ambassadors Programma 2025
Na een succesvolle editie in 2024 zijn Bianca en Hannah op zoek naar nieuwe jongeren voor het Youth Ambassadors Programma van 2025. Ben jij tussen 18 en 28 jaar oud en heb je interesse in duurzaamheid en eerlijke handel? Dan is dit jouw kans om je in te zetten voor een betere wereld! De praktijksafari en de conferentie vinden dit jaar plaats in Schotland.
“Als je een jongere bent, schrijf je zeker in om mee te doen aan het programma. Voor mij was het een echte eye-opener.” – Oskar (Youth Ambassador)
Meer info vind je op www.fairegemeente/yap25. Je kan je kandidaat stellen tot en met 26 februari. Wacht niet langer, en geef je op!
Faire Gemeente is aangesloten bij Voedsel Anders en zorgde voor dit portret. Met portretten uit de agro-ecologische beweging toont Voedsel Anders wat mogelijk is. Je vindt alle portretten hier.
