Bijna een jaar geleden ging de crowdfunding voor de grondaankoop van zelfplukboerderij ‘t Lekkerland van start. Intussen staat de teller op 71%. Achter dat mooie getal schuilt natuurlijk veel werk, passie en geloof in de noodzaak van gezonde, biologische landbouw. Geld ophalen voor zo'n project gaat niet vanzelf, zegt Tim Meys van ‘t Lekkerland, de zelfplukboerderij die hij samen met zijn partner Lies runt. “Gelukkig merk je tijdens zo'n campagne hoeveel mensen met je project en met het milieu begaan zijn. Dat doet wel deugd.”
Outside the box
De reden dat ‘t Lekkerland na negen jaar op pachtgrond boeren, besliste om hun grond in Puurs collectief aan te kopen? Simpel: zekerheid. Niet enkel over hun eigen toekomst of die van hun CSA-bedrijf in Klein-Brabant, ook over die van hun biologische grond. “Toen onze pacht onder druk kwam te staan, botsten we plots op de gigantische uitdaging: hoe zorgen we ervoor dat al ons harde werk dat wij in de bodem hebben gestoken, al die koolstof die wij erin hebben opgeslagen, niet verloren gaat?”
"De garantie dat de grond ook na ons biologisch bewerkt zal blijven worden, geeft me rust en zekerheid." - Tim Meys, boer van 't Lekkerland
Een antwoord vonden ze door buiten het traditionele kader te denken. Vandaag wordt landbouwgrond immers nog vaak gezien als privébezit, een concept dat botst met de duurzaamheid die 't Lekkerland voor ogen heeft.
“Als we de grond zelf aankopen, hebben we geen idee wat ermee gebeurt nadat we ze doorverkopen”, stelt Tim. “Je kan iemand zoeken die dezelfde ideologie heeft als jou, maar meer controle heb je daar niet over. Wat als die eigenaar het dan weer verkoopt?” Daarom legden hij en Lies hun vertrouwen liever in een coöperatie als De Landgenoten, die met geld van burgers landbouwgrond aankoopt voor bioboeren en deze voor eeuwig voor biolandbouw bestemt.
“Tijdens de crowdfundingscampagne ben ik enkel maar meer overtuigd geraakt dat het de juiste keuze was om onze grond in een coöperatie onder te brengen. Bodemzorg is voor mij de afgelopen tijd nog belangrijker geworden. De garantie dat de grond ook na ons biologisch bewerkt zal blijven worden, geeft me rust en zekerheid.”
Collectieve kracht
Maar wat maakt collectief bezit dan zo krachtig? Voor Tim ligt de kracht in de gedeelde verantwoordelijkheid en bredere betrokkenheid. “Het feit dat grond niet één eigenaar heeft maar veel aandeelhouders zorgt ervoor dat niet één iemand kan beslissen wat er met de grond gebeurt,” zegt hij. “We hebben meer vertrouwen in de gemeenschap dan in een privépersoon.”
“Kijk naar de grootste grondbezitters van deze wereld: hun intenties kunnen misschien goed zijn, maar hun grond geeft ze ook veel macht. Als zij geloven dat het gebruik van ggo's en pesticiden de beste manier is om de wereld te voeden, dan zal dat zo gebeuren op de gronden die zij in eigendom hebben.”
De impact van de keuze van een privé-eigenaar kan dus veel verder reiken dan zijn eigen velden. Wat iemand met zijn grond doet, heeft namelijk gevolgen voor de bodem en het voedsel dat uit die bodem voortkomt. “Het gaat dus niet enkel over landbouwgrond, maar evengoed over voedselzekerheid, de gezondheid van de planeet en van de mensen erop. Is het dan niet logisch om landbouwgrond als collectief goed te beschouwen? Volgens mij wordt grond dan beter, democratischer en met meer gezond verstand beheerd. Dat komt de samenleving ten goede.”
Earthfest
Dat landbouwgrond het beste gedijt in collectief bezit bleek alvast een verbindende boodschap. Niet enkel schaarde er al vanaf het begin een hechte groep mensen zich rondom de crowdfundingscampagne van De Landgenoten, afgelopen zomer organiseerde 't Lekkerland ook het familiefestival Earthfest. “Dat was echt een hoogtepunt voor mij. Het was veel werk, maar het gaf me ook de kans om zelf op het podium te staan met een gelegenheidsgroep, samengesteld uit een groep muzikanten die graag wilde meehelpen aan het project.”
"Volgens mij wordt een collectieve grond democratischer en met meer gezond verstand beheerd" - Tim Meys
“Ook nu zijn we nog steeds met verschillende vrijwilligers actief campagne aan het voeren om de crowdfunding zo snel mogelijk op 100% te krijgen”, zegt Tim. “Onlangs hoorde ik dat iemand op de uitnodiging van het feest voor zijn vijftigste verjaardag had gezegd dat hij geen cadeaus wilde, maar als je toch iets wou geven, je kon bijdragen aan de groepsaankoop van onze grond. Die mooie momenten en gebaren zijn zo fijn.”
De Landgenoten is aangesloten bij Voedsel Anders en zorgde voor dit portret. Lees hier meer over hun werk en steun de crowdfunding van 't Lekkerland!
