Buurderij Kortenberg bevindt zich in een gemeenschapslokaal van de gemeente Kortenberg in Vlaams-Brabant. Hier delen Annik en haar boeren wekelijks de vooraf bestelde producten aan de buren uit. Elke donderdag tussen 17u en 18u30 staan Ivo de bakker, Koen de geitenkaasmaker, Jean-Pierre de groentenman, Suzanne de vegan-bakster, Veronique de aardbeienteeltster, Jan de olijfoliemaker, Vincent de zuivelboer en andere producenten klaar voor het ophaalmoment. De sfeer is gemoedelijk, er wordt gelachen en een praatje gemaakt. De meeste buren komen al sinds jaar en dag, maar er zijn ook elke week weer nieuwe gezichten te zien. Steeds meer biologische producenten en telers sluiten zich aan bij het netwerk vanwege de gedeelde waarden. We spreken met Annik en een trouwe klant en vragen twee biologisch gecertificeerde producenten naar hun visie op het biologische voedselsysteem en hoe dit bijdraagt aan de Buurderij.
Annik Crynen - Buurderij-Verantwoordelijke
"Voor mij draait het als Buurderij-verantwoordelijke allemaal om verbondenheid: tussen de boeren, de producenten en onze gemeenschap. Elke schakel in dit web is cruciaal. Als er een schakel ontbreekt, valt het hele systeem uit elkaar."
Het is niet evident om een Buurderij gedurende lange tijd draaiende te houden. Annik runt twee Buurderijen en een extra ophaalpunt in de regio Tervuren en Kortenberg waarbij ze constant uitdagingen moet overwinnen, van het telkens vernieuwen van het aanbod tot het blijven aanwerven van nieuwe klanten. "Reclame maken voor de Buurderij gaat altijd door. Het is belangrijk om te beseffen dat niet iedereen bekend is met Boeren & Buren", zegt Annik.
De Buurderij fungeert als een wekelijks ophaalpunt waar boeren hun producten rechtstreeks aan de buren leveren, die deze vooraf online hebben besteld via het platform van Boeren & Buren.
“Biologisch is een streven op de Buurderij maar voor sommige boeren moeilijk te bereiken omdat de volledige keten, zoals de herkomst van veevoeder, ook biologisch moet zijn. Zelfs de aangrenzende percelen zijn van belang. Ook brengt het label kosten met zich mee. Maar ik heb oneindig veel respect voor boeren die dat wel 100% verwezenlijken. Dat schept duidelijkheid naar de klanten toe.”
Geert - buur
Het gesprek met een buur van het eerste uur begint met lof voor de Buurderij. Hij kwam toevallig met het initiatief in aanraking en raakte geïnteresseerd om anders te gaan winkelen.
“Als je eenmaal de producten van de Buurderij geproefd hebt, wil je niet meer terug naar de supermarkt.” - Geert
Het aanbod is breed met groenten, fruit, vis, vlees, yoghurt, kaas en andere producten zoals zeepjes, koffie en olijfolie. Hij waardeert de verse smaken en kwaliteit, vooral in vergelijking met producten in de supermarkt. “Als je eenmaal de producten van de Buurderij geproefd hebt, wil je niet meer terug.”
Het verhaal van Jans biologische olijfolie uit Spanje
Jan Van Remortel van La Huerta Olijfolieshop, een Vlaamse olijfolie sommelier met een olijfboomgaard in Spanje die al meer dan 25 jaar gedijt, belichaamt de essentie van La Huerta. Dit concept, waar groenten, fruit en olijven floreren, heeft hij zich eigen gemaakt na een schriftelijke cursus via een universiteit van Californië. Gelegen aan de Middellandse Zee, profiteert het bergachtige terrein van een bijzonder microklimaat. Op 500 meter hoogte, met de zee voor zich en bergen van 1200 meter achter zich, creëert Jan een ideale omgeving voor zijn olijfbomen. Deze oude bomen met hun horizontale wortels resulteren in brede opvang van vocht. Dit in tegenstelling tot de industrieel gekweekte exemplaren met verticaal geplante wortels die voor massaproductie worden gebruikt, waarbij de bomen machinaal geschud kunnen worden tijdens de oogst.
De keuze voor biologische teelt, geïnspireerd door zijn 96-jarige Spaanse buurman, is een bewuste beslissing. Jan benadrukt het belang van een schone omgeving, waarbij zijn organische aanpak niet alleen de kwaliteit van zijn olijfolie verbetert, maar ook de biodiversiteit bevordert. In het hart van de boomgaard staan ook amandelbomen die door hun witte bloesems vele bijen en insecten aantrekken. De eerste persing van de olijven vindt plaats op dezelfde dag als de handmatige oogst. Eenmaal thuis maakt Jan een blend van de verschillende soorten olie van zijn vier soorten olijfbomen en die wordt daarna gebotteld.
Jan verdeelt zijn producten graag via Boeren & Buren, waar hij zijn passie voor olijfolie en kennis van het productieproces kan delen. Hij ziet dit niet alleen als een kans om zijn verhaal te vertellen over een eerlijk voedselsysteem, maar ook als een manier om mensen bewust te maken van de echte waarde van olijfolie. Met zijn achtergrond als olijfboomgaardhouder, perser en zelfs grafisch ontwerper, richt Jan zich op een toekomst waarin biologische landbouw centraal staat, met hoop op meer steun van de Europese Unie zeker wat correcte etikettering betreft en bewustwording in de industriële sector over de uitdagingen van watergebruik en natuurbehoud.
Biologische geitenboer met een hart voor zorg en duurzaamheid
Boerderij Landknapen produceert biologische geitenkaas en -vlees. Sinds 2009 runt Koen zijn boerderij en in 2015 richtte hij kaasmakerij Kardistel op. Daarvoor ging hij eerst in de leer bij de ervaren kaasmakers Guido en Magda. Voordat hij boer werd, werkte Koen als psycholoog in het buitengewoon onderwijs. Na zijn afstuderen vond hij aanvankelijk geen werk in zijn vakgebied en begon hij een landbouwopleiding. Hoewel hij later wel werk vond als psycholoog, bleef hij doorgaan met de landbouwopleiding en begon hij stap voor stap met boeren. Uiteindelijk moest hij kiezen tussen zijn hobby en een grotere boerderij. Hij koos voor het laatste, maar hield altijd een sterke band met het zorgaspect. Daarom is de boerderij ook een zorgboerderij.
“Ik geloof niet in vechten tegen de natuur.” - Koen Vanroye
Koens interesse in dieren en duurzaamheid leidde ertoe dat hij altijd biologisch wil werken. Hij gelooft niet in vechten tegen de natuur. Daarom is het voor hem belangrijk dat het bedrijf kleinschalig blijft. Met 350 melkgeiten kent hij elke geit persoonlijk en zet hij steeds in op hun welzijn. Zijn biologische aanpak draagt bij aan een duurzamer en zorgzamer landbouwmodel. “Sinds dit jaar werken we samen met boer Peter van boerderij Op de Venusberg. Zijn varkens lopen het hele jaar buiten. Na twee maanden gaan de jonge varkens naar onze boerderij, waar ze ook buiten lopen en de kaaswei (een restproduct van de kaasproductie n.v.d.r.) drinken. Zo krijgen de varkens voedingsstoffen binnen en hoeven wij de kaaswei niet als afval te laten ophalen”, zegt Koen.
De boerderij produceert alleen kaas van hun eigen melk. Ze leveren niet aan fabrieken: alles wordt op de boerderij zelf gebruikt en verwerkt, bijvoorbeeld voor speciale gevallen zoals baby’s met koemelkallergie. Naast Buurderij Kortenberg levert Koen aan Buurderij Maastricht en Buurderij Tervuren en voor een klein deel aan huis, maar de meeste verkopen gaan via de groothandel.
Koen wil meer bekendheid krijgen voor het geitenvlees omdat veel mensen dit niet kennen. De geitenbokjes die geboren worden en geen melk geven, willen ze liever zelf biologisch grootbrengen en slachten. Voor Koen biedt het Boeren & Buren-concept een platform om een markt te vinden voor zijn geitenvlees. Het zorgt ook voor sociaal contact tussen de boeren. Maar bovenal vindt Koen het een geweldige manier om zo direct contact te hebben met zijn klanten.
Meer info?
Interesse om je producten te kopen bij Buurderij Kortenberg? Je vindt hun aanbod en programma hier. Lees meer over La Huerta Olijfolieshop en over Boerderij Landknapen.
Boeren & Buren is aangesloten bij Voedsel Anders en zorgde voor dit portret. Lees hier meer over hun werk. Met portretten uit de agro-ecologische beweging toont Voedsel Anders wat mogelijk is. Je vindt alle portretten hier.
