In 2006 ontstond de boerderij Kraal du Lac Kivu in het kader van een opleiding in biologische landbouw voor familiale landbouwers en voormalige kindsoldaten en jongeren die niet naar school konden gaan. Achille nam het initiatief om percelen aan te kopen die volgens de bevolking te weinig opbrachten. Hij vormde ze om tot een permacultuurboerderij, een nieuw concept in de regio.
landbouw in laagjes
Vandaag heeft De Kraal een oppervlakte van 4,5 hectare die in verschillende zones is opgedeeld. Een moestuin voor groenten, een zone waar bijen gehouden worden, en een voedselbos. Daar kweekt Achille fruit en groenten, niet enkel naast elkaar, maar ook verticaal in diverse lagen; je vindt mango-, avocado- en citrusbomen op het bovenste niveau, lager groeien banaan- en koffiestruiken, en onderaan vind je bonen en soja.
“Door te diversifiëren en gewassen te combineren, kunnen we op elk moment oogsten. Het is een merkbaar verschil met de gangbare landbouw van Kivu”
- Achille Biffumbu, medewerker Join For Water in Congo
Verhoogde veerkracht
Met de Kivu Regenerative Academy ziet Achille de Kraal niet alleen als een productieve boerderij, maar ook als een plek om boeren en boerinnen op te leiden in permacultuur en regeneratieve landbouwmethoden. Door hun veerkracht te verhogen, zijn de landbouwers beter gewapend tegen de klimaatverandering en het gebrek aan toegang tot grond. Achille biedt jongeren de kans om mee te werken en zich via cursusmodules de principes en praktijk van permacultuur eigen te maken.
Door langere periodes van droogte en steeds meer onvoorspelbare regenval, heeft de regio rond het Kivu-meer te kampen met lagere landbouwopbrengsten. De bevolking wijst enkel naar externe oorzaken zoals de klimaatverandering, iets waar ze weinig vat op heeft. Daar is Achille, die zelf afkomstig is van de streek, het niet mee eens: “Ook lokale ingrepen zoals ontbossing en erosie hebben, net zoals het fenomeen van landroof ten gevolge van de sterke demografische druk, een impact op de verminderende voedselproductie.”
Voor gemeenschappen die zich moeten aanpassen aan deze uitdagingen, is permacultuur een duurzaam alternatief. Bovendien is het toepasbaar in vele contexten en omgevingen zoals dorpen, steden, vluchtelingenkampen en scholen. De Kraal is zo een pedagogisch centrum dat gebruik maakt van de expertise en technieken die de plaatselijke bevolking al kent, in combinatie met de fundamentele principes van zorg voor het land, zorg voor de mensen en de uitnodiging tot delen.
bespoten groenten aan woekerprijzen
De dumping van giftige bestrijdingsmiddelen uit China, India, Pakistan, de VS en Europa versterkte Achilles keuze voor permacultuur. Vaak zijn die pesticiden in Europa al lang verboden, maar in Congo ontbreekt regelgeving en controle en worden ze op grote schaal gebruikt, hoewel ze een groot risico vormen voor het milieu en de gezondheid. Tegelijkertijd hebben de producenten van de middelen een grote invloed op de landbouw in de streek. Omdat landbouwers er weinig toegang hebben tot opleiding, de curricula verouderd zijn en er na de opleiding geen verdere omkadering is, vertrouwen ze de adviezen en de marketing van deze bedrijven.
De verkoop van Achilles producten blijft een uitdaging. Groenten uit Rwanda worden tegen lage prijzen aangeboden, maar zijn afkomstig van een landbouw die afhankelijk is van chemische pesticiden en meststoffen. Achille is opgelucht dat dankzij voorlichting en sociale marketing de vraag naar zijn producten toch stijgt. Voor Kraal Regenerative Coffee, de eerste Congolese permacultuurkoffie, is de interesse zeer groot, ook in het buitenland.
“Volgens de Franse milieuactivist Pierre Rabhi moeten we landbouw zien als een gezondheidsactiviteit. De boer is voor de gezondheid belangrijker dan de dokter. En ik ben er trots op die boer te zijn.”
- Achille Biffumbu
“De vijf jongeren in vaste dienst en een tiental vrouwen die soms bijspringen, zijn steeds meer overtuigd van de meerwaarde van permacultuur”, vertelt Achille. Ze zien hoe De Kraal steeds weerbaarder wordt in vergelijking met andere boerderijen. De Kraal blijft produceren wanneer bij anderen de oogst uitblijft. Maar niet alleen de oogst is belangrijk voor Achille, hij wil ook dat de boerderij zich ontwikkelt tot een bescheiden familiebedrijf van menselijke economie, sociaal en solidair.
Achille is positief over de evolutie. Wat in De Kraal bij het Kivu-meer wordt gedaan, begint te inspireren. De site was een casestudy voor een regionale conferentie over agro-ecologische overgang in DR Congo en het gebied van de Grote Meren. Ngo’s uit Bukavu, op 150 km van zijn boerderij, kwamen er al op bezoek. En ook anderen blijven De Kraal ontdekken. De plaatselijke bevolking is nieuwsgierig als ze horen dat mensen soms van ver komen om te begrijpen wat permacultuur en De Kraal zijn.
Het doet Achille bijzonder veel plezier dat hij navolging vindt. Via sociale netwerken en andere informatiekanalen deelt hij mooie ervaringen, maar ook mislukkingen. Zijn motto: “Enkel door samenwerking versterken we elkaar en gaan we vooruit.”
Over Join for water
Dit portret werd aangeleverd door Join For Water, lid van het agro-ecologische netwerk Voedsel Anders. Join For Water ziet in agro-ecologie een landbouw die het mogelijk maakt om voldoende voedsel te produceren met respect voor de waterkwaliteit, en -kwantiteit, wat de kern is van haar werk.
Meer lezen over de projecten van Join For Water kan via hun website en Facebookpagina.
