Afgelopen weken kon je verschillende portretten lezen van boer.inn.en die agro-ecologische praktijken toepassen. Hierbij springt de verscheidenheid meteen in het oog: Sigrid van CSA De Klepper herontdekte de landbouw na een carrière-switch, terwijl de broers Wouter en Robrecht van de Matteshoeve opgroeiden op de boerderij. Diderik van De Woudezel heeft een voedselbos waar voedselproductie een evenwaardige plaats inneemt naast andere functies, terwijl bij Klaas van de Caiphashoeve koeien en granen centraal staan. De meeste agro-ecologische boeren werken biologisch of biodynamisch, maar soms kiezen boeren ervoor om niet gebonden te zijn aan het wettelijke lastenboek zoals vereist in de biolandbouw: omdat het bedrijf nog niet rijp is voor een omschakeling, of omdat ze zonder controleplicht verder willen gaan op de agro-ecologische weg.
Ecologie richt zich als wetenschap op de wisselwerking tussen organismen en levensgemeenschappen en hun omgeving. Een gelijkaardig fenomeen geldt voor agro-ecologische landbouwsystemen: men vindt er een waaier aan diverse boerenpraktijken. Essentieel is dat kennis wordt uitgewisseld onder boeren o.a. via lokale netwerken. Elk bedrijf heeft zijn eigen know how en ervaring en onderscheidt zich hierdoor van de andere.
Wat bindt agro-ecologische boeren?
Ten eerste het besef dat de manier waarop we afgelopen decennia voedsel hebben geproduceerd niet langer houdbaar is: niet voor de boer, niet voor de consument, niet voor de planeet. Ten tweede hebben ze de ambitie om voedsel te telen voor de lokale gemeenschap. Ten derde beschouwen ze de natuur als een factor waar je rekening mee moet houden en meer nog, als partner bij de productie van voedsel.
Het Vlaams en Europees beleid trekken niet meteen de kaart van de agro-ecologische landbouw, maar toch zien we agro-ecologische praktijken talrijker worden op het terrein. Gelukkig maar, want onze afhankelijkheid van de natuur wordt steeds duidelijker nu we geconfronteerd worden met klimaatopwarming, biodiversiteitsverlies, toenemende droogtes wereldwijd, bodemdegradatie… tengevolge van ons industriële landbouwsysteem.
Agro-ecologische boeren die samenwerken met de natuur en daardoor de natuurlijke kringlopen weer sluiten, zijn bondgenoten bij de aanpak van deze grote maatschappelijke vraagstukken. Voedsel Anders vraagt om deze boeren de erkenning en (financiële) steun te geven die ze verdienen.
Ingebed
Maar boeren werken niet alleen in een natuurlijke ruimte. Zoals Sigrid zei dat haar boerderij niet alleen een gemeenschap van dieren en planten is, maar ook van mensen. Agro-ecologische boeren zijn ingebed in de maatschappij. Rosette van Veldkleur fleurt de omgeving van een ziekenhuis op, de familie van Haesendonck werkt als korte keten boerderij aan een relatie met de klanten. Agro-ecologisch boeren zijn ook ingebed in hun tijdsgeest, zoals Bram van ‘t Fruitratje bomen plant voor de volgende generaties.
Het agro-ecologische verhaal schrijven boeren niet alleen. Ook onderwijs en onderzoek, toeleveringsbedrijven en beleid spelen een belangrijke rol bij de uitbouw van een agro-ecologisch voedselsysteem waar ook de consument een betrokken burger wordt.
Alle #goed boeren-portretten zijn verzameld in deze brochure
Liever apart lezen?
't Fruitratje, boomgaarden voor vele volgende generaties
bloementeler Rosette waakt over een gezonde omgeving
familie Van Haesendonck, lokaal voedsel met een goed verhaal
Mattes: grondgebonden varkens, eerlijk vlees
CSA De Klepper, tussen ideaal en praktijk
Caiphashoeve, koeien zijn mijn passie
Diderik helpt het klimaat met een voedselbos
Video Agro-ecologie: naar een landbouw met toekomst
De reeks 'Goed boeren' is een samenwerking van Voedsel Anders, Boerenforum,FIAN en Wervel: Voedsel Anders vraagt dat kleinschalige en familiale boer.inn.en die agro-ecologische werkwijzen inzetten de steun krijgen die ze verdienen. Tot op de internationale Dag van de Boerenstrijd (17 april) zetten we wekelijks een van onze agro-ecologische helden in de kijker met zijn/haar verhaal. Lees meer over onze actie aan het beleid.
