de uitdagingen
Boerderijen verdwijnen. Kleine boeren ruimen plaats voor steeds meer grootschalige, intensieve landbouwbedrijven die gericht zijn op zoveel mogelijk specialisatie. Om het hoofd te bieden aan een markt met zeer scherpe verkoopprijzen en stijgende kosten, staan onze landbouwbedrijven onder druk om steeds meer te groeien. Dit alles heeft nadelige gevolgen voor ons leefmilieu en het welzijn van de boeren. Het Europese Gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB) heeft dit mee bewerkstelligd.
Het GLB heeft zijn wortels in het West-Europa van de jaren 1950 maar heeft sindsdien al een hele weg afgelegd. Om de vijf jaar krijgt het GLB een bijsturing. Ook vandaag werken Europa en de Lidstaten aan een nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid dat in werking zal treden na 2020.
Nieuw is alvast dat de Europese Commissie veel ruimte wil geven aan de lidstaten om zelf te beslissen hoe ze de landbouwsubsidies in eigen land besteden. Gezien de bevoegdheidsverdeling op vlak van landbouw in België, komt hierdoor een grotere verantwoordelijkheid bij Vlaanderen te liggen. Vlaanderen krijgt dus een uitgelezen kans om zelf oplossingen te vinden voor de uitdagingen van onze landbouw! Parallel aan de besprekingen op Europees niveau is de Vlaamse administratie momenteel bezig met het opstellen van een Vlaams strategisch landbouwplan, dat het GLB post 2020 voor onze regio vorm moet geven.
Met onze beweging voor agro-ecologie, Voedsel Anders, willen we daarbij graag een inspirerende rol innemen! Als Vlaamse organisatie focussen we daarbij in de eerste plaats op de Vlaamse invulling van het GLB, zonder daarbij het bredere Europese kader uit het oog te verliezen.
Toekomstig landbouwbeleid
Voedsel Anders is van mening dat de Europese landbouwmiddelen van het GLB doelgericht en efficiënt moet worden ingezet voor een duurzamere landbouw, die gezond en betaalbaar voedsel levert voor alle Europeanen. Het systeem van directe inkomenssteun zoals we dat vandaag kennen, is (op de lange termijn) niet houdbaar, omdat het onvoldoende garanties biedt voor een eerlijke verdeling of een billijk inkomen voor alle boeren, noch voor de creatie van maatschappelijke meerwaarde. Het toekomstige landbouwbeleid moet
- het inkomen van de landbouwer verduurzamen met veel meer aandacht voor vernieuwende businessmodellen en bijkomende beloningen voor ecosysteemdiensten bovenop deze voor voedselproductie;
- maatregelen voorzien die helpen om de veestapel te verkleinen zodat we op termijn kunnen komen tot een grondgebonden Vlaamse veehouderij met een beperkte milieu-impact;
- een coherent beleid realiseren waarbij erover gewaakt wordt dat maatregelen de doelstellingen over de beleidsbevoegdheden heen versterken en zeker niet tegenwerken
Vijf principes
Voedsel Anders heeft een eisenbundel opgesteld voor de implementatie van het GLB in het Vlaamse strategische landbouwplan. Vijf principes staan daarbij centraal:
- Vermijd dat boeren in een schuldenspiraal terecht komen en help ze – waar nodig – om te desinvesteren
- Koeien in de wei: goed voor klimaat, natuur en dierenwelzijn
- Vergoed boeren zodat ze kunnen bouwen aan een veerkrachtig, afwisselend en natuurrijk landschap
- Zet de GLB-middelen in om bedrijven veerkrachtiger te maken zodat ze beter bestand zijn tegen toekomstige uitdagingen
- Zorg voor een wederzijdse toets van het landbouwbeleid met het klimaatbeleid en het beleid inzake buitenlandse zaken, handel en ontwikkelingssamenwerking
Gebaseerd op deze principes stelt Voedsel Anders een reeks maatregelen voor. Zie onderstaande link voor de volledige tekst:
